Inteligentny dom - Jaka jest jego cena?

Jeżeli czytasz tego bloga, to prawdopodobnie z grubsza wiesz, co to jest Inteligentny Dom, jakie są jego zalety i jakie podstawowe możliwości. Prawdopodobnie nie masz natomiast wiedzy, jaka jest jego cena. Czy i o ile więcej od domu tradycyjnego kosztuje dom inteligentny?

Temat kosztów jest bardzo interesujący dla każdego inwestora, ale większość wykonawców, przynajmniej na początku, pomija ten temat. Dlaczego tak się dzieje? Otóż cena Inteligentnego Domu zależy od wielu czynników i niemożliwe jest podanie stałej ceny bez uprzedniego określenia tych czynników. Zastanówmy się zatem, co może wpływać na cenę inteligentnego domu.

Czynniki wpływające na cenę Inteligentnego Domu

• Rodzaj i standard systemu oraz urządzeń;(systemy mogą być przewodowe lub bezprzewodowe, centralne lub zdecentralizowane, otwarte lub zamknięte).
• Wielkość obiektu
• Funkcjonalność systemu (podstawowa, rozbudowana, czy maksymalna; Cena rośnie wraz ze wzrostem funkcjonalności)
• Stopień integracji (cena maleje wraz ze stopniem integracji poszczególnych instalacji, gdyż niektóre urządzenia mogą być wykorzystywane w dwóch lub więcej instalacjach)
• Możliwość zastosowania w projekcie tańszych urządzeń wielokrotnych
• Trudność programowania (jedne urządzenia programuje się łatwiej, inne o bardziej skomplikowanej logice - trudniej).

Dokonanie wyceny, nawet bardzo przybliżonej, zależy więc od zdefiniowania powyższych czynników, przy czym największy wpływ na cenę wydają się mieć 3 pierwsze z nich. Aby wycena przedstawiała jakąkolwiek wartość, musi być wiadomo, na jakich założeniach się opiera, w przeciwnym wypadku porównywanie ofert cenowych poszczególnych wykonawców nie ma żadnego sensu.

Pierwszą, sensowną wycenę można zrobić tak naprawdę dopiero po wypracowaniu wstępnej koncepcji Inteligentnego Domu i powstaniu szkicu projektu. Wcześniej można tylko ogólnie powiedzieć, że Inteligentny Dom może kosztować kilkanaście, kilkadziesiąt lub nawet kilkaset tysięcy złotych. To trochę jak z kupowaniem samochodu: nie można sprecyzować ceny samochodu bez określenia marki, modelu i wyposażenia.

Osoby posiadające skromniejszy zasób gotówki powinny wybrać optymalny dla siebie, skromniejszy wariant Inteligentnego Domu, ale ukierunkowany na oszczędności podczas eksploatacji. Minimalny koszt, poniżej którego nie uda się zejść, to koszt specjalnej instalacji elektrycznej w standardzie KNX, która będzie stanowiła jednocześnie magistralę sterującą urządzeniami inteligentnymi. Dodawanie kolejnych funkcji można przeprowadzać na raty. Ale nawet najprostsze zintegrowane sterowanie domem, integrujące tylko sterowanie oświetleniem, ogrzewaniem i alarmem, wniesie nową funkcjonalność (i podniesie wartość domu).

Wybór standardu systemu sterowania domem a cena

Jednym z istotnych czynników, decydujących o cenie Inteligentnego Domu, jest wybór standardu systemu sterowania. I choć taki wybór niewątpliwie istnieje, to większość inwestorów wybiera standard KNX (dawniej zwany EIB). Jest on najbardziej popularnym standardem sterowania Inteligentnym Domem na świecie, a w Europie mającym aż 80% rynku.

Systemy oparte na standardzie KNX to systemy:

• przewodowe, czyli w pełni stabilne (w odróżnieniu od bezprzewodowych), co oznacza, że przepływ informacji pomiędzy urządzeniami prawidłowo wykonanej instalacji nie ulega zakłóceniom, co jest nagminnym problemem w przypadku sprzętu komunikującego się drogą radiową
• zdecentralizowane, czyli nie posiadające jednostki centralnej; W przypadku uszkodzenia się jednego urządzenia nie będzie działało tylko to urządzenie, a więc systemowi KNX nie przytrafi się zupełna utrata funkcjonalności, której mogą ulec systemy centralne w razie awarii jednostki centralnej
• otwarte, co oznacza, że protokoły i dokumentacja standardu KNX są dostępne (otwarte) dla wielu firm, a urządzenia opatrzone logo KNX są produkowane przez ponad 300 producentów, jest ich duży wybór i nie ma ryzyka, że system zniknie nagle z rynku.

KNX jest niestety dość drogi jak na polskie realia, ale w ostatecznym rachunku niewątpliwie wart swojej ceny. Systemy bezprzewodowe, choć tańsze, są mniej stabilne, gdyż są wrażliwe na zakłócenia, co w wielu sytuacjach może okazać się dyskwalifikujące.

Koszt Inteligentnego Domu jako różnica kosztów przy podejściu nowoczesnym i tradycyjnym

Dla inwestora istotne jest nie tyle, ile kosztuje instalacja wykonana w technologii Inteligentnego Domu, lecz o ile więcej kosztuje taka instalacja niż instalacja wykonana tradycyjnie. Bez względu na przyjętą technologię: tradycyjną, czy inteligentną, inwestor musi przecież wykonać np. instalację elektryczną i sterowanie oświetleniem. Sama nowoczesna instalacja elektryczna w standardzie KNX kosztuje o około 50% więcej niż tradycyjna instalacja elektryczna, z tym że będzie pełniła ona także rolę magistrali do komunikacji dla innych instalacji i umożliwi rozbudowę systemu.

Z kolei źródłem pewnych oszczędności w stosunku do podejścia tradycyjnego jest to, że w Domu Inteligentnym różne instalacje integruje się w jeden system, więc niektóre urządzenia, np. czujki ruchu niezbędne w systemie alarmowym, mogą być wykorzystane także w inny sposób, np. do wyłączania światła w nieużywanych pomieszczeniach.

Koszt, który inwestor ponosi w związku ze swoją decyzją o budowie Inteligentnego Domu, to tak naprawdę różnica w kosztach instalacji przy podejściu nowoczesnym i tradycyjnym, tak więc pytanie "Jaka jest cena Inteligentnego Domu?" należałoby zastąpić pytaniem:

Czy i o ile więcej od domu tradycyjnego kosztuje Dom Inteligentny?

a wtedy okaże się, że koszt nie jest tak duży, jak mogłoby się wydawać.

Zwrot z inwestycji w wyniku obniżenia kosztów eksploatacyjnych Inteligentnego Domu

Dom budujemy na lata i z reguły jest to inwestycja długoterminowa. Natomiast powyższe rozważania dotyczyły wyłącznie kosztów budowy i nie uwzględniały różnic w przyszłych kosztach eksploatacji między domem inteligentnym a tradycyjnym. Inteligenty Dom, a zwłaszcza Inteligentny Budynek (biuro, hotel) są tańsze w eksploatacji (niższe rachunki za energię elektryczną i ogrzewanie) nawet o 30% i z reguły po kilku, kilkunastu latach należy oczekiwać zwrotu z inwestycji. Inteligentny Dom racjonalizuje bowiem zużycie energii (np. wyłącza światło w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa; zmniejsza ogrzewanie w nocy, gdy nie ma domowników lub gdy odnotuje wzrost temperatury na zewnątrz itp.).

Jeżeli powyższe rozważania nie przekonały sceptyków, to mam jeszcze jeden argument:

Komfort, bezpieczeństwo, wygoda, nowa funkcjonalność, nowoczesny design i prestiż Inteligentnego Domu są wręcz bezcenne!