Podświetlenie schodów taśmą LED - Planowanie instalacji elektrycznej typu Fala świetlna

Podświetlane schody LED to niezwykle dekoracyjne, a przy tym bardzo praktyczne rozwiązanie, bez którego nie może się obyć nowoczesna instalacja elektryczna w domu. Szczególnie dekoracyjne jest podświetlenie stopni schodowych taśmą ledową oraz animacja włączania i wyłączania oświetlenia przy pomocy inteligentnych sterowników schodowych typu FALA LED. Taki typ sterowania wymaga zaplanowania instalacji ze sterowaniem każdą lampą oddzielnie i tym zagadnieniem zajmiemy się w tym poradniku (część 1).

1. Podświetlane schody LED - nowoczesna i bezpieczna instalacja elektryczna w domu

W tej części poradnika doradzam, jak zaplanować typową instalację elektryczną inteligentnego oświetlenia LED schodów z sekwencyjnym włączaniem lamp (falą LED). W drugiej części poradnika opiszę, jak wykonać i uruchomić taką instalację.

Opisywane tu podświetlane schody LED to instalacja elektryczna całkowicie bezpieczna, ponieważ jest zasilana bezpiecznym napięciem 12V. Będziesz potrzebował elektryka z uprawnieniami tylko do podłączenia zasilania 230V do zasilacza oraz, ewentualnie, automatu zmierzchowego. Pamiętaj, aby bezwzględnie stosować zasadę, że wszelkie prace kablowe i montażowe można wykonywać tylko przy wyłączonym napięciu zasilania (rozłącz bezpiecznik i upewnij się za pomocą próbnika napięcia, że napięcie jest wyłączone).

Co należy zrobić, aby cieszyć się w domu instalacją elektryczną z podświetlanymi schodami? Czy wykonanie takiej instalacji nie jest zbyt skomplikowane? Przeczytaj ten poradnik, a przekonasz się, że jeśli masz podstawową wiedzę techniczną, z tym poradnikiem bez problemu dasz sobie radę.

2. Podświetlane schody LED - Czego potrzebujesz do wykonania instalacji?

Aby ułatwić ci zrozumienie opisanej instalacji, narysowałem schemat montażowy instalacji (do ściągnięcia stąd). W tym samym miejscu znajdziesz także ten wpis w formie poradnika do ściągnięcia.

Podświetlane schody LED to instalacja elektryczna, do wykonania której potrzebne są następujące elementy:

• inteligentny sterownik schodowy smartLEDs
• 2 czujniki schodowe np. ALFA smartLEDs (a jeżeli masz schody z wyjściem na półpiętrze, to 3 takie czujniki)
• wyłącznik zmierzchowy WZM-01 (nie jest potrzebny, jeśli wybrałeś model Premium sterownika schodowego) lub zegar astronomiczny REV-303 (Nie potrzebujesz tych urządzeń, jeśli oświetlenie schodów ma być aktywne całą dobę,)
• taśmy LED (lub oprawy schodowe LED)
• zasilacz LED z zabezpieczeniem przeciwzwarciowym
• przewody do połączenia elementów instalacji
• złączki i taśma izolacyjna
• narzędzia (wkrętaki, kombinerki, szczypce boczne, nóż, nożyczki, próbnik napięcia sieci)

Możesz także potrzebować łączników instalacyjnych, jeżeli chcesz mieć możliwość zapalania światła na schodach na dowolnie długi czas. W przypadku kłopotów z wykonaną instalacją (zwarcia, przerwy, pomyłki w połączeniach) przyda ci się również miernik uniwersalny (woltomierz, omomierz).

Oczywiście, możliwych wariantów rozwiązań instalacyjnych może być wiele. Jeżeli nie masz schodów z półpiętrem, nie potrzebujesz instalować czujnika na półpiętrze. Jeśli wybrałeś sterownik typu Premium, nie potrzebujesz automatu zmierzchowego, blokowanie działania sterownika w dzień załatwi wbudowany wyłącznik zmierzchowy z dołączoną do sterownika sondą światła. Wyłącznik (automat) zmierzchowy możesz zastąpić zegarem astronomicznym. Żadne z tych urządzeń nie będzie ci potrzebne, jeżeli na schodach nawet w dzień jest ciemno i instalacja oświetlenia schodów ma działać całą dobę. Jeśli żaden opisany tu wariant instalacji nie pasuje do twoich potrzeb, napisz do nas albo zadzwoń: doradzimy, co i jak zrobić. Kontakt do nas znajdziesz na stronie https://smartleds.pl.

Jak dobrać odpowiedni sterownik schodowy typu FALA LED?

Sterowniki schodowe typu FALA LED to cyfrowe, inteligentne urządzenia, które kolejno i płynnie zapalają kolejne lampy LED i po ustalonym czasie gaszą je w podobny sposób. Sterownik schodowy to mikroprocesorowe serce całej instalacji oświetlenia schodowego, dlatego też istotny jest jego właściwy wybór. Cieszące się dużym powodzeniem na rynku, funkcjonalnie i technicznie zaawansowane, polskie sterowniki schodowe smartLEDs to rodzina sterowników schodowych, która w połączeniu ze schodowymi czujnikami ruchu smartLEDs ALFA lub smartLEDs DELTA, stanowi doskonałą bazę do wykonania instalacji podświetlanych schodów LED. Zastosowany algorytm zapewnia prawidłowość działania niezależnie od liczby osób i kierunku poruszania się osób po schodach.

Produkowane są 3 typy sterowników schodowych smartLEDs typu FALA LED. Są to: sterownik S19, sterownik SP23 z dodatkową funkcją obsługi półpiętra (każdy w dwóch wersjach Premium i Standard) oraz sterownik OMEGA Exclusive z aplikacją na smartfon.

Modele Premium sterowników schodowych smartLEDs umożliwiają bardzo dobre dopasowanie działania do potrzeb użytkownika poprzez ustawienie nawet do 19 parametrów działania sterownika. Posiadają ponadto wbudowany wyłącznik zmierzchowy (z dołączaną do sterownika sondą światła). Modele Standard są „budżetową” wersją modeli Premium, z typowymi ustawieniami większości parametrów oraz maksymalnie uproszczoną konfiguracją. Sterownik OMEGA Exclusive to najnowszy i najbardziej zaawansowany model sterownika schodowego smartLEDs.

Podstawową funkcją wszystkich powyższych sterowników schodowych jest włączanie oświetlenia na określony czas, z efektem płynnej fali LED. Jest to bardzo efektowna animacja oświetlenia, polegająca na kolejnym, płynnym włączaniu i wyłączaniu oświetlenia LED, lampa po lampie (a w przypadku podświetlenia schodów taśmami LED – stopień po stopniu), wytwarzając w ten sposób bardzo dekoracyjny efekt wznoszącej się lub opadającej fali świetlnej LED. W modelach Premium i Exclusive istnieje możliwość regulacji płynności fali świetlnej (od energicznego zapalania/gaszenia do bardzo łagodnego) oraz regulacja jasności świecenia. Modele Premium i Exclusive posiadają też możliwość regulacji podświetlenia spoczynkowego oraz opcję ostrzegania przed zbliżającym się automatycznym zgaszeniem świateł np. poprzez mruganie lub wędrujące wygaszenie oraz sterowanie lampą Master (do podświetlenia LED poręczy lub do oświetlenia ogólnego LED). Sterowniki SP23 oraz OMEGA realizują dodatkową funkcję obsługi ruchu generowanego z półpiętra schodów. Sterowniki schodowe smartLEDs mogą sterować zarówno lampami ściemnialnymi, jak i nieściemnialnymi. W przypadku lamp ściemnialnych zapalanie lamp jest stopniowe i płynne, a w przypadku lamp nieściemnialnych – skokowe (w tym przypadku nie ma też podświetlenia).

Masz do wyboru następujące sterowniki z rodziny smartLEDs:

• sterownik schodowy OMEGA Exclusive (do 23 lamp, funkcja półpiętra, rozbudowana konfiguracja, wbudowany wyłącznik zmierzchowy, obsługa ze smartfona, funkcje serwisowe)
• sterownik schodowy SP23-P (do 23 lamp LED, funkcja półpiętra, rozbudowana konfiguracja, wbudowany wyłącznik zmierzchowy)
• sterownik schodowy SP23-S (do 23 lamp LED, funkcja półpiętra, uproszczona konfiguracja)
• sterownik schodowy S19-P (do 19 lamp LED, rozbudowana konfiguracja, wbudowany wyłącznik zmierzchowy)
• sterownik schodowy S19-S (do 19 lamp LED, uproszczona konfiguracja)

Sterowniki schodowe, z racji tego, że mają dużą liczbę wyjść, mają też spore obudowy, przystosowane do instalacji w szafkach i skrzynkach instalacyjnych, z mocowaniem na standardowej szynie DIN TH-35.

ZESTAWIENIE STEROWNIKÓW SCHODOWYCH	OMEGA	SP23-P	SP23-S	S19-P	S19-S
Liczba sterowanych lamp	3-23	3-23	3-23	3-19	3-19
Wyłącznik zmierzchowy	TAK	TAK	NIE	TAK	NIE
Konfiguracja	smartfon	pełna	prosta	pełna	prosta
Regulacja jasności i podświetlenia	TAK	TAK	NIE	TAK	NIE
Lampa Master	TAK	TAK	NIE	TAK	NIE
Regulacja płynności	TAK	TAK	NIE	TAK	NIE
Obsługa półpiętra	TAK	TAK	TAK	NIE	NIE
Ostrzeganie przed zgaszeniem	TAK	TAK	NIE	TAK	NIE
Wielkość obudowy	6 modułów	6 modułów	6 modułów	5 modułów	5 modułów

Czujniki schodowe smartLEDs, inne czujniki czy przyciski dzwonkowe?

Sterownik schodowy musi wiedzieć, kiedy ma rozpocząć sekwencję świecenia. Sygnalizuje mu to stan aktywny na wejściach sterujących (UP, DOWN i MID). Do wejść sterujących możemy podłączyć łączniki chwilowe, np. przycisk dzwonkowy i włączać sekwencję ręcznie. Dużo wygodniejsze i dające o wiele ciekawszy efekt jest podłączenie do sterownika czujników ruchu. Sterowniki schodowe smartLEDs mają uniwersalne wejścia sterujące, do których mogą być podłączane dowolne czujniki z wyjściami bezpotencjałowymi, odseparowanymi od napięcia sieci. Przy wyborze czujników należy się zastanowić, czy typ czujnika, jaki chcemy zastosować, będzie dobrze spełniał swoją funkcję. Zdecydowanie odradzam stosowanie czujników typu PIR (także tych „schodowych”), które, ze względu na zasadę działania, absolutnie nie nadają się do wykrywania ruchu na schodach (szeroki kąt widzenia, nieprecyzyjny kilkumetrowy zasięg, zależny m.in. od ubrania, wielkości, kierunku i tempa poruszania się osoby), gdyż czasami wykrywają osoby przechodzące obok schodów, a czasami nie wykrywają osób idących po schodach. Fotokomórki są ok., choć mają tę wadę, że są dużych rozmiarów, wymagają montowania po dwóch stronach schodów (z jednej strony nadajnik, z drugiej – odbiornik) i zwykle mają wyjście przekaźnikowe, a więc „kłapią”, co może przeszkadzać, zwłaszcza w nocy.

Polecanym przez nas rozwiązaniem jest zastosowanie schodowych czujników optycznych np. ALFA smartLEDs lub DELTA smartLEDs. Są to aktywne, jednoelementowe czujniki odległości i ruchu, które precyzyjnie wykrywają osoby wchodzące na schody i automatycznie rozpoczynają (a gdy trzeba, to także przedłużają) sekwencję świecenia. W drugiej części poradnika dowiesz się, jak podłączyć czujniki ruchu ALFA i DELTA, żeby cieszyć się w pełni automatycznym zapalaniem się oświetlenia na schodach.

UWAGA: Polecam zakupy w sklepie internetowym smartLEDs.pl. Czujniki schodowe ALFA w zestawach ze sterownikami schodowymi są tam do kupienia w cenach promocyjnych.

Automat zmierzchowy czy zegar programowalny?

W wielu przypadkach nie jest pożądane, żeby sterownik zapalał światło na schodach w dzień, kiedy jest jasno. Zablokować działanie sterownika w dzień możemy za pomocą wbudowanego w sterownik wyłącznika zmierzchowego (modele Premium i Exclusive), automatu zmierzchowego (np. WZM-01) lub zegara programowalnego z funkcją astronomiczną (np. REV-303), podłączając przekaźnik wyjściowy takiego urządzenia do wejścia DIS sterownika.

Wbudowany wyłącznik zmierzchowy modeli Premium i Exclusive odblokowuje o zmierzchu i blokuje o świcie działanie sterownika, na podstawie jasności oświetlenia sondy światła. Reaguje wyłącznie na trwałe zmiany jasności otoczenia sondy światła, ignorując pojawiające się fluktuacje i krótkotrwałe zmiany jasności. Sposób działania tego wyłącznika zmierzchowego zapewnia także jego poprawne funkcjonowanie przy zainstalowaniu sondy światła w obszarze działania sterownika (np. na schodach), co jest istotną zaletą wobec zewnętrznych automatów zmierzchowych, których sondy światła muszą być instalowane na zewnątrz pomieszczeń, w miejscu nieoświetlanym sztucznym światłem.

UWAGA: Do blokowania sterowników schodowych smartLEDs w wersji Standard mogą być używane wyłącznie takie automaty zmierzchowe i zegary astronomiczne, w których stanowi blokady (w dzień) odpowiada zwarcie na wyjściu. Takimi urządzeniami są np. zegar astronomiczny REV-303 lub automat zmierzchowy WZM-01. Oba urządzenia realizują podobną funkcję, choć w odmienny sposób.

REV-303 wylicza czasy zachodu i wschodu słońca na podstawie aktualnej daty i położenia geograficznego i z zaprogramowanym opóźnieniem lub wyprzedzeniem względem tych czasów odpowiednio odblokowuje lub blokuje działanie sterownika.

WZM-01 odblokowuje (o zmierzchu) i blokuje (o świcie) działanie sterownika na podstawie jasności zmierzonej przez zewnętrzną sondę światła.

Dobór taśm LED lub lamp LED

Nasze sterowniki schodowe potrafią łagodnie (płynnie) włączać (rozjaśniać) oraz wyłączać (ściemniać) sterowane lampy. Oczywiście nie wszystkie lampy nadają się do takiego sterowania. Muszą to być ściemnialne lampy (taśmy, oprawy) LED zasilane napięciem stałym 12V (mogą być też na niższe lub wyższe napięcia, do 24V, ale, aby nie komplikować opisu, o nich tutaj nie piszemy). W praktyce najczęściej stosuje się taśmy LED lub oprawy schodowe z możliwością ściemniania. Sterowniki schodowe smartLEDs mogą także sterować lampami nieściemnialnymi (np. większość dostępnych na rynku zamienników „halogenków” 12V lub, poprzez przekaźniki separujące, lampy 230V). W takim przypadku zapalanie/gaszenie lamp odbywa się skokowo.

Taśmy LED sprzedawane są w 5-metrowych krążkach (czasami także na metry, w krótszych odcinkach). Różnią się barwą świecenia (biała ciepła, biała neutralna, biała zimna, niebieska, czerwona, zielona, żółta), rodzajem użytych diod, gęstością upakowania diod (30, 60 lub 120 na metr), pobieraną mocą (od 2,4 do 14,4W na metr), jasnością świecenia, wodoszczelnością, trwałością, jakością, gwarancją i ceną. Taśmy LED świetnie nadają się do podświetlania stopni schodowych: można dopasować długość odcinków taśmy do potrzeb (taśmy LED można ciąć co kilka centymetrów), wybrać odpowiadającą moc i barwę świecenia.

Drugim źródłem światła stosowanym do oświetlenia schodów są specjalne oprawy schodowe LED . Są to nieduże lampki (wzorów jest bardzo wiele) z wbudowanymi źródłami światła LED, montowane do puszek instalacyjnych lub natynkowo, na ścianie przy schodach. Na zdjęciu obok mamy przykład ceramicznego wykończenia schodów i dopasowanych do schodów opraw oświetleniowych LED, stanowiących niezwykle harmonijną całość.

Powinieneś się także zastanowić, czy same lampy oświetlające stopnie schodów zapewnią wystarczającą ilość światła i ewentualnie zaplanować podświetlenie poręczy lub oświetlenie ogólne nad schodami.

Podświetleniem poręczy może sterowac tzw. lampa Master, obsługiwana przez sterowniki schodowe smartLEDs w wersji Premium i Exclusive. Sterowniki schodowe smartLEDs sterują lampą Master w ten sposób, że zawsze zapalają ją jako pierwszą, a gaszą jako ostatnią. Lampą Master (jeżeli jest ona zdefiniowana) jest zawsze lampą podłączona do ostatniego wyjścia sterownika, a więc L19 lub L23. Jeżeli w sterowniku nie jest wykorzystywana maksymalna liczba wyjść, to również przedostatnie wyjście lamp LED (a więc L18 lub L22 ) może być wykorzystane jako dodatkowa lampa Master (identyczna w działaniu z podstawową lampą Master, np. podświetlenie drugiej poręczy).

Dobór zasilacza LED

Zasilacz LED (przez niektórych błędnie nazywany „transformatorem”) jest niezbędnym elementem każdej instalacji schodowej. Jest to urządzenie odseparowujące napięcie sieci energetycznej i zamieniające je w bezpieczne napięcie stałe 12V. Dobre zasilacze są praktycznie niezniszczalne, gdyż mają wbudowane zabezpieczenia przed przepięciami na wejściu, zwarciem na wyjściu, zbyt dużym poborem prądu i zbyt wysoką temperaturą.

W pierwszej kolejności musisz ustalić wymaganą moc zasilacza. W opisywanej instalacji schodowej zasilacz będzie dostarczał moc sterownikowi, czujnikom ALFA, zegarowi REV-303 (jeśli będzie zastosowany) oraz wszystkim taśmom (lampom) LED. Moc całkowita zasilacza może być wyliczona według poniższego wzoru:
     P = (PS + PC + PZ + N*PL + PM) * WZ
gdzie:
     P  - minimalna wymagana moc zasilacza
     PS - pobór mocy przez sterownik schodowy (0,06W)
     PC - pobór mocy przez czujniki schodowe ALFA (0,36W = 3x0,12W)
     PZ - pobór mocy przez zegar astronomiczny REV-303 (0,60W)
     N  - liczba lamp LED (bez lampy Master)
   PL - pobór mocy przez pojedynczą lampę (w przypadku taśm LED jest to iloczyn długości pojedynczego odcinka taśmy (w metrach) i mocy jednostkowej taśmy LED (w W/m))
    PM - pobór mocy przez lampę Master (w przypadku taśm LED jest to iloczyn długości odcinka taśmy (w metrach) i mocy jednostkowej taśmy LED (w W/m))
     WZ - współczynnik zapasu mocy (>=1,2)

PRZYKŁAD: Instalacja z 18 odcinkami taśmy LED o długości 0,8m i mocy jednostkowej 4,8W/m, z lampą Master (5m taśmy LED o mocy jednostkowej 4,8W/m), z zegarem REV-303.

Wymagana moc zasilacza wynosi: P = ( 0,06 + 0,36 + 0,60 + 18*(0,8*4,8) + (5*4,8) ) * 1,2 = 114,168W

Minimalna moc zasilacza dla tej instalacji wynosi 115 W. Należy dobrać zasilacz LED o mocy nie mniejszej od mocy wyliczonej z powyższego wzoru. W przypadku instalacji z tego przykładu dobrym wyborem będzie zasilacz modułowy o mocy znamionowej 150W, z oferty sklepu smartLEDs.pl (RS-150-12 z serii G3 firmy MeanWell).

3. Planowanie rozmieszczenia elementów instalacji podświetlenia LED schodów

Zaplanuj, gdzie umieścić podstawowe elementy systemu: sterownik schodowy, zasilacz LED, automat zmierzchowy lub zegar astronomiczny. Do ich umieszczenia najlepsza będzie skrzynka elektryczna z szyną TH-35 umieszczona niedaleko schodów. W skrzynce tej powinny się zbiegać wszystkie przewody tej instalacji.

Zaplanuj także, gdzie umieścić czujniki schodowe. Zwykle do obsługi ruchu na schodach montuje się 2 czujniki schodowe: czujnik dolny, montowany na dole schodów, który będzie zapalać oświetlenie schodów "w górę" (UP), oraz czujnik górny, montowany na górze schodów, który będzie miał zadanie zapalać oświetlenie schodów "w dół" (DOWN). Jeśli dodatkowo na półpiętrze schodów istnieje wyjście, które będzie generować ruch w górę lub w dół schodów i wybrałeś sterownik schodowy z funkcją obsługi półpiętra, to będziesz potrzebował trzeciego czujnika, montowanego właśnie na półpiętrze, który będzie miał zadanie zapalać oświetlenie schodów od półpiętra w obie strony: w dół i w górę (MID). Na półpiętrze najlepiej jest zainstalować czujnik w przejściu pomiędzy podestem (spocznikiem) schodów, a półpiętrem. Jeśli to przejście jest zbyt szerokie (maksymalny zasięg czujnika to 80 cm), możesz na półpiętrze zastosować 2 czujniki, po obu stronach przejścia (ale w taki sposób, żeby jeden czujnik nie „świecił” w drugi).

Czujnik schodowy smartLEDs ALFA to czujnik jednoelementowy, który umieszcza się tylko po jednej stronie schodów. Należy zamontować go w ścianie obok schodów w takim miejscu, aby osoby wchodzące na schody przecinały niewidoczny promień podczerwieni na przedłużeniu osi czujnika, a równocześnie nie przecinały go osoby przechodzące obok schodów. Z naszych doświadczeń wynika, że optymalnym miejscem jest ściana przed (ew. nad) pierwszym (ostatnim) stopniem biegu schodów, najlepiej na wysokości bioder dorosłego człowieka, ok. 80 cm od podłogi. Należy unikać umieszczania czujnika zbyt nisko, aby zapobiec zakłóceniom w prawidłowym działaniu czujnika, wywoływanym przez światło odbijające się od powierzchni schodów.

Jeśli zdecydowałeś się na podświetlenie schodów taśmą LED (najczęściej stosowane rozwiązanie), to przygotowane wcześniej odcinki taśmy należy zamontować w podstopniach schodów. Uzgodnij z wykonawcą schodów szczegóły wykonania, przede wszystkim: długość odcinków taśmy, czy taśma ma być wklejana bezpośrednio czy też umieszczona w profilu aluminiowym; jeśli w profilu, to uzgodnij, jaki to będzie profil (masz do wyboru profile wpuszczane lub nawierzchniowe, a także specjalne profile do schodów kamiennych). Ustal także, jak zostanie ukryty przewód zasilający taśmę LED. W schodach drewnianych, jeśli nie zdecydowałeś się na użycie profilów, możesz poprosić stolarza o wyfrezowanie rowków, w których schowasz taśmę; dzięki temu taśma będzie oświetlała tylko stopnie schodów, unikniesz więc oślepiania osób wchodzących na schody zbyt ostrym światłem diod LED.

Jeśli zdecydowałeś się na oprawy schodowe, to ustal miejsce ich zamontowania w ścianie nad stopniami schodów.

Modele Premium sterowników schodowych smartLEDs mają wbudowaną funkcję wyłącznika zmierzchowego. Sonda światła dołączana do tych sterowników może być instalowana w dowolnym miejscu, także w miejscu działania sterownika schodowego, czyli w rejonie schodach, o ile nie dociera tam inne światło sztuczne. Zaplanuj miejsce jej zainstalowania wewnątrz lub na zewnątrz domu.

Jeżeli działanie układu ma być blokowane w dzień przy pomocy zewnętrznego automatu zmierzchowego (np. oferowanego w naszym sklepie WZM-01), to znajdź odpowiednie miejsce dla współpracującej z nim zewnętrznej sondy światła. Sondę tę należy umieścić na zewnątrz budynku w takim miejscu, które nie będzie oświetlane światłem sztucznym. Jeżeli masz problem ze znalezieniem takiego miejsca lub nie masz możliwości wyprowadzenia sondy na zewnątrz, to rozważ użycie zegara programowanego (najlepiej astronomicznego, np. REV-303, także oferowanego w sklepie smartLEDs.pl)

4. Przygotowanie instalacji kablowej

Zakładam tutaj, zgodnie z radą z poprzedniego punktu, że wszystkie urządzenia umieścisz w skrzynce elektrycznej w pobliżu schodów. Przed wykonaniem instalacji inteligentnego oświetlenia schodów musisz ułożyć wszystkie niezbędne kable. Są to:

• kabel od czujników schodowych do sterownika - kabel YTDY 4-8x0,5

• kabel zasilający 230V z szafy elektrycznej do zasilacza i automatu zmierzchowego WZM-01 (pamiętaj: to podłączenie musi zrobić elektryk mający odpowiednie uprawnienia) - kabel YDYp 3x1
• kable od sterownika do wszystkich lamp - proponowane rozwiązanie przedstawiamy poniżej
• kabel od automatu zmierzchowego do sondy światła - kabel YTDY 2x0,5

Uwaga: można zastosować inne kable, o cechach nie gorszych od podanych (np. o większej liczbie przewodów (najwyżej nie wszystkie zostaną wykorzystane) lub o większych przekrojach).

Instalacja kablowa do lamp LED

Najwięcej problemów sprawia właściwe wykonanie instalacji kablowej pomiędzy sterownikiem a lampami. Do każdej lampy potrzebujesz doprowadzić 2 przewody: jeden wspólny przewód zasilający (ten sam do wszystkich lamp) i jeden osobny (indywidualny dla każdej lampy). W przypadku maksymalnej instalacji potrzebujesz więc doprowadzić do lamp w sumie aż 24 przewody. Jak to zrobić najbardziej efektywnie?

Proponujemy następujące rozwiązanie. Przy każdej lampie montujemy puszkę instalacyjną z pokrywką (po wykonaniu połączeń w puszce będziesz mógł ją zamurować albo przysłonić oprawami schodowymi). W puszkach zrobisz połączenia z taśmami (lampami). Przewód wspólny (najlepiej w czerwonej izolacji DY 1x0,75 do 1x2,5, w zależności od łącznej mocy wszystkich lamp) należy przeciągnąć od sterownika do ostatniej lampy, po drodze robiąc odczepy w każdej puszce przy kolejnych lampach.

Jako przewody indywidualne do wszystkich lamp najlepiej zastosować popularne tanie kable YTDY 8x0,5 (w instalacji do 16 lamp - 2 takie kable, powyżej 16 lamp - 3 kable). Kabel L1-8 poprowadź od sterownika do lamp L1-L8 (robiąc odczepy w każdej puszce od L1 do L7). Kabel L9-16 poprowadź od sterownika do lamp L9-L16 (robiąc odczepy w każdej puszce od L9 do L15). Kabel L17-23 poprowadź od sterownika do lamp L17-L13 (robiąc odczepy w każdej puszce od L17 do L22). Przyjrzyj się dobrze schematowi montażowemu, pomoże ci to zrozumieć opisaną tutaj instalację.

Oznakowanie kabli - Wszystkie układane kable trwale opisuj, co najmniej na obu końcach (użyj do tego markera permanentnego) w trakcie układania kabli. Oznakowanie znacznie ułatwi identyfikację właściwych kabli, gdy za jakiś czas przystąpisz do montażu całego układu.

5. Podsumowanie - Dobór i zakup urządzeń i materiałów

Dobierz i kup potrzebne urządzenia i materiały:

• wybierz zestaw schodowy odpowiedni dla twojej instalacji (sterownik schodowy i czujniki schodowe)
• jeśli chcesz blokować działanie sterownika w dzień, wybierz automat zmierzchowy WZM-01 lub zegar REV-303
• wybierz taśmy LED lub oprawy schodowe
• dobierz zasilacz zgodnie z opisem powyżej
• wymierz długość potrzebnych kabli (musisz przewidzieć stosowny zapas na obrobienie przewodów na obu końcach oraz na ew. odczepy)
• zastanów się, jak będziesz łączył przewody i kup odpowiednie złączki

***

Mam nadzieję, że po zapoznaniu się z tą częścią poradnika, przekonałem cię, że zrobienie instalacji pod podświetlane schody LED nie jest wcale trudne. Gdy będziesz już miał przygotowaną instalację elektryczną pod podświetlane schody LED i będziesz zamierzał przystąpić do zmontowania i uruchomienia tej instalacji, zapoznaj się z 2. częścią mojego poradnika:

Podświetlane schody z falą LED i czujnikami ruchu - Montaż i uruchomienie instalacji